Theo quy định tại Nghị định 44/2016/NĐ-CP, sửa đổi bởi Nghị định 140/2018/NĐ-CP, việc tổ chức huấn luyện được phân chia thành 6 nhóm huấn luyện ATVSLĐ, mỗi nhóm có nội dung, thời gian và yêu cầu riêng biệt. Bài viết này An Nhiên Safety sẽ giúp bạn hiểu hơn về 6 nhóm này và  hướng dẫn doanh nghiệp tổ chức các chương trình huấn luyện phù hợp với đặc thù từng ngành nghề.

1. 6 nhóm huấn luyện ATVSLĐ & Nội dung huấn luyện chi tiết

Theo Điều 17 Nghị định 44/2016/NĐ-CP, được sửa đổi bởi khoản 5 Điều 1 Nghị định 140/2018/NĐ-CP, các đối tượng phải tham gia huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động bao gồm

Nhóm 1: Người quản lý

Đối tượng: 

• Các vị trí lãnh đạo cấp cao trong doanh nghiệp như giám đốc, phó giám đốc, trưởng phòng, quản đốc phân xưởng, cấp phó được giao nhiệm vụ phụ trách công tác an toàn vệ sinh lao động (ATVSLĐ).

• Cá nhân phụ trách các công tác hành chính, nhân sự, quản đốc phân xưởng hoặc vị trí tương đương.

• Chủ nhiệm, cấp phó chủ nhiệm hợp tác xã; chủ hộ gia đình cho sử dụng lao động theo hợp đồng; chủ hộ kinh doanh cá thể

Nội dung huấn luyện chi tiết:

1. Hệ thống pháp luật về ATVSLĐ:

   • Giới thiệu Nghị định 44/2016/NĐ-CP và các sửa đổi bổ sung từ Nghị định 140/2018/NĐ-CP.

   • Trách nhiệm pháp lý của người quản lý trong việc đảm bảo an toàn lao động tại doanh nghiệp.

   • Các quy định về báo cáo tai nạn lao động, lập kế hoạch cải thiện điều kiện lao động.

2. Kỹ năng quản lý và tổ chức:

   • Lập kế hoạch chiến lược về ATVSLĐ cho doanh nghiệp.

   • Tổ chức bộ máy quản lý an toàn tại từng cấp (phòng ban, phân xưởng, nhà máy).

   • Phân công trách nhiệm cụ thể và kiểm tra việc thực hiện.

3. Xây dựng văn hóa an toàn:

   • Phát triển văn hóa an toàn thông qua các hoạt động nâng cao ý thức, đào tạo định kỳ.

   • Áp dụng các chính sách thưởng phạt minh bạch để khuyến khích tuân thủ.

4. Quản lý rủi ro:

   • Đánh giá, nhận diện các nguy cơ tiềm ẩn trong môi trường làm việc.

   • Đưa ra các biện pháp kiểm soát và khắc phục.

Thời gian huấn luyện: Tối thiểu 16 giờ, bao gồm cả thời gian kiểm tra.

Nhóm 2: Người làm công tác an toàn

Đối tượng: Các cán bộ chuyên trách hoặc bán chuyên trách trong lĩnh vực công tác an toàn lao động, bao gồm trưởng phòng an toàn, cán bộ giám sát an toàn tại nơi làm việc.

Nội dung huấn luyện chi tiết:

1. Kiến thức pháp luật:

   • Quy định pháp luật liên quan đến ATVSLĐ, yêu cầu về kiểm định máy móc, thiết bị nguy hiểm.

   • Chính sách bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.

2. Quản lý và vận hành hệ thống an toàn:

   • Cách xây dựng và thực thi nội quy, quy chế an toàn lao động trong doanh nghiệp.

   • Quản lý các công việc có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động.

3. Kỹ năng đánh giá và ứng phó rủi ro:

   • Kỹ thuật đánh giá nguy cơ tại hiện trường làm việc.

   • Quy trình ứng phó khẩn cấp khi xảy ra sự cố như cháy nổ, rò rỉ hóa chất.

4. Huấn luyện chuyên ngành:

   • Giám sát và kiểm tra máy móc, thiết bị có nguy cơ cao.

   • Kỹ năng lập báo cáo định kỳ về tình hình ATVSLĐ.

Thời gian huấn luyện: Tối thiểu 48 giờ, bao gồm cả lý thuyết và thực hành thực tế tại nơi làm việc.

Vai trò: Nhóm này là lực lượng chính trong việc giám sát, kiểm soát rủi ro tại chỗ và triển khai các chương trình huấn luyện định kỳ.

Nhóm 3: Người lao động làm công việc cần đảm bảo an toàn cao

Đối tượng: Những người lao động làm công việc có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động, như vận hành thiết bị áp lực, làm việc trên cao, hàn cắt kim loại.

Nội dung huấn luyện chi tiết:

1. Kiến thức pháp luật cơ bản:

   • Chính sách, quyền lợi và nghĩa vụ của người lao động trong công việc có yêu cầu nghiêm ngặt.

   • Các quy định cụ thể liên quan đến vận hành máy móc, thiết bị nguy hiểm.

2. Kỹ năng thực hành:

   • Quy trình làm việc an toàn, vận hành thiết bị một cách hiệu quả.

   • Phương pháp sử dụng đúng cách các thiết bị bảo hộ cá nhân (mũ bảo hộ, mặt nạ chống độc).

3. Phân tích nguy cơ:

   • Nhận diện các yếu tố nguy hiểm trong môi trường làm việc (hóa chất, nhiệt độ cao, tiếng ồn).

   • Biện pháp phòng ngừa và kiểm soát rủi ro.

4. Sơ cấp cứu:

   • Cách sơ cứu nhanh chóng trong trường hợp tai nạn như bỏng, ngã, chấn thương.

Thời gian huấn luyện: Tối thiểu 24 giờ, với nội dung kết hợp lý thuyết và thực hành tại hiện trường.

Yêu cầu định kỳ: Huấn luyện lại ít nhất mỗi 2 năm để cập nhật kiến thức và kỹ năng mới.

Lợi ích: Giúp giảm thiểu nguy cơ tai nạn và đảm bảo người lao động tự tin hơn khi thực hiện các công việc đòi hỏi kỹ thuật cao.

Nhóm 4: Lao động phổ thông

Đối tượng: Người lao động phổ thông không thuộc nhóm 1, 2, 3, 5, bao gồm cả người học nghề và thử việc.

Nội dung huấn luyện chi tiết:

1. Kiến thức cơ bản:

   • Quyền và nghĩa vụ của người lao động theo quy định pháp luật.

   • Các chính sách an toàn lao động áp dụng cho lao động phổ thông.

2. Hướng dẫn thực tế tại nơi làm việc:

   • Sử dụng đúng cách các dụng cụ lao động và thiết bị bảo hộ.

   • Nội quy an toàn, sơ đồ thoát hiểm trong các tình huống khẩn cấp.

3. Kỹ năng sơ cấp cứu:

   • Phương pháp sơ cứu cơ bản như băng bó, hô hấp nhân tạo.

Thời gian huấn luyện: Tối thiểu 16 giờ, định kỳ hàng năm.

Ý nghĩa: Giúp lao động phổ thông nắm rõ các nguyên tắc cơ bản để tự bảo vệ mình trong quá trình làm việc.

Nhóm 5: Nhân viên y tế

Đối tượng: Nhân viên y tế, bác sĩ, điều dưỡng làm việc tại các doanh nghiệp.

Nội dung huấn luyện chi tiết:

1. Y tế lao động:

   • Quản lý sức khỏe người lao động, theo dõi và đánh giá tình trạng bệnh nghề nghiệp.

   • Xây dựng hồ sơ y tế lao động định kỳ.

2. Phòng ngừa và ứng phó khẩn cấp:

   • Xử lý các trường hợp cấp cứu tại nơi làm việc như ngộ độc, chấn thương nghiêm trọng.

   • Lập kế hoạch phòng chống dịch bệnh tại doanh nghiệp.

3. Đánh giá môi trường:

   • Kiểm tra và cải thiện các yếu tố có hại như tiếng ồn, ánh sáng, nhiệt độ.

Thời gian huấn luyện: Tối thiểu 56 giờ, đảm bảo nội dung chuyên sâu và thực hành thực tế.

Vai trò: Là tuyến đầu trong việc bảo vệ sức khỏe người lao động và ứng phó với các tình huống khẩn cấp.

Nhóm 6: An toàn, vệ sinh viên

Đối tượng: Người lao động được bầu chọn làm an toàn, vệ sinh viên tại các đơn vị sản xuất.

Nội dung huấn luyện chi tiết:

1. Kỹ năng giám sát:

   • Phát hiện các nguy cơ tiềm ẩn tại nơi làm việc.

   • Hướng dẫn và giám sát đồng nghiệp thực hiện đúng quy trình an toàn.

2. Phương pháp cải thiện:

   • Đề xuất các biện pháp cải thiện điều kiện làm việc.

3. Hỗ trợ quản lý:

   • Tham gia xây dựng kế hoạch ATVSLĐ tại doanh nghiệp.

Thời gian huấn luyện: Tối thiểu 4 giờ, ngoài nội dung cơ bản về an toàn lao động.

Vai trò: Là cầu nối giữa người lao động và ban quản lý trong việc duy trì môi trường làm việc an toàn.

2. Vai trò của huấn luyện ATVSLĐ trong doanh nghiệp

Cải thiện hiệu quả lao động và giảm thiểu rủi ro

Trong bất kỳ doanh nghiệp nào, các nhóm trong huấn luyện ATVSLĐ đóng vai trò trung tâm trong việc tối ưu hóa hiệu quả lao động. Khi các nhân viên được trang bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng về kỹ thuật an toàn, doanh nghiệp sẽ:

• Giảm thiểu rủi ro: Tai nạn lao động giảm đáng kể nhờ vào việc tuân thủ quy trình làm việc an toàn và sử dụng đúng cách các thiết bị bảo hộ.

• Tăng năng suất: Khi môi trường làm việc an toàn hơn, người lao động cảm thấy yên tâm và làm việc hiệu quả hơn.

Tuân thủ pháp luật, tránh bị xử phạt

Theo Nghị định 44/2016/NĐ-CP, mọi doanh nghiệp phải tổ chức huấn luyện an toàn lao động cho các nhóm lao động cụ thể. Nếu vi phạm, doanh nghiệp có thể đối mặt với các khoản phạt nặng và mất uy tín trước đối tác, khách hàng.

Lợi ích khi tuân thủ:

• Đảm bảo hợp pháp: Tránh các vi phạm pháp luật liên quan đến ATVSLĐ.

• Cải thiện hình ảnh: Doanh nghiệp được đánh giá cao bởi cơ quan chức năng và khách hàng về tính chuyên nghiệp.

Thực tế: Các doanh nghiệp sản xuất lớn như nhà máy cơ khí thường tổ chức huấn luyện định kỳ cho 6 nhóm huấn luyện ATVSLĐ để đảm bảo mọi lao động, từ quản lý đến nhân viên phổ thông, đều hiểu rõ trách nhiệm của mình trong việc duy trì môi trường làm việc an toàn.

Nâng cao nhận thức và trách nhiệm của người lao động

Một trong những giá trị cốt lõi của các nhóm an toàn lao động là giúp người lao động hiểu rõ hơn về:

• Quyền và nghĩa vụ của mình: Bảo vệ bản thân và đồng nghiệp trong quá trình làm việc.

• Tầm quan trọng của việc tuân thủ quy trình an toàn lao động.

Thông qua nội dung huấn luyện chi tiết, người lao động không chỉ được trang bị kiến thức, mà còn xây dựng tinh thần trách nhiệm cao hơn trong mọi hoạt động tại nơi làm việc.

3. Kinh nghiệm tổ chức huấn luyện ATVSLĐ

Xây dựng kế hoạch huấn luyện rõ ràng

Doanh nghiệp cần:

1. Phân loại nhóm lao động: Dựa trên yêu cầu của Nghị định 44/2016/NĐ-CP, chia thành 6 nhóm huấn luyện ATVSLĐ.

2. Xác định nội dung và thời gian: Ví dụ, an toàn lao động nhóm 1 cần tối thiểu 16 giờ, trong khi nhóm 2 yêu cầu 48 giờ.

3. Lên lịch cụ thể: Tổ chức định kỳ, đảm bảo không ảnh hưởng đến năng suất lao động.

Mẹo: Một số doanh nghiệp lớn triển khai huấn luyện dưới hình thức vừa trực tiếp, vừa trực tuyến để tiết kiệm thời gian và chi phí.

Lựa chọn nội dung và phương pháp phù hợp

Nội dung huấn luyện:

• Xây dựng theo đặc thù ngành nghề, ví dụ: các ngành cơ khí, xây dựng cần tập trung vào kỹ thuật an toàn khi vận hành máy móc và làm việc trên cao.

• Cập nhật các yêu cầu mới nhất từ pháp luật về ATVSLĐ.

Phương pháp:

1. Thực hành tại chỗ: Mô phỏng tình huống thực tế tại nơi làm việc để người lao động dễ hiểu và ghi nhớ lâu hơn.

2. Kết hợp lý thuyết và thực hành: Ví dụ, nhóm 3 cần học cả quy trình vận hành máy móc và kỹ năng sơ cấp cứu.

3. Sử dụng công nghệ hiện đại: E-learning, video minh họa và thực tế ảo (VR) để tăng cường hiệu quả.

Giám sát và đánh giá hiệu quả sau huấn luyện

Các bước cần thực hiện:

1. Đánh giá ngay sau khóa học: Tổ chức kiểm tra để đánh giá mức độ tiếp thu của học viên.

2. Theo dõi dài hạn: Đánh giá hiệu quả qua số liệu thực tế, như tỷ lệ tai nạn lao động giảm bao nhiêu sau khi huấn luyện.

3. Điều chỉnh chương trình: Dựa trên phản hồi từ học viên và yêu cầu thực tế của công việc, cải thiện nội dung huấn luyện cho các khóa học tiếp theo.

4. Kết luận

Có thể thấy mỗi nhóm đều có nội dung huấn luyện, thời gian cụ thể và yêu cầu riêng biệt, được quy định rõ ràng trong Nghị định 44/2016/NĐ-CP. Huấn luyện ATVSLĐ không chỉ là yêu cầu pháp luật, mà còn là giải pháp bảo vệ tính mạng người lao động, đảm bảo hiệu quả sản xuất và nâng cao uy tín doanh nghiệp.